راه نجات بربری از کپک زدن
با این ۵ روش همیشه نانِ تازه بخورید
نگهداری از نان یکی از کارهای چالش برانگیزی است که معمولا با شکست در آن مواجه میشویم. نان به طور معمول میتواند تا ۱ هفته تازه بماند، اما این مدت زمان بستگی زیادی به نوع نگهداری شما دارد. ممکن است برایتان پیش آمده باشد که در یک موقعیت حساس که عجله دارید به سراغ نانهای خانه رفته باشید و با نانهای کپک زده یا بیات رو به رو شده باشید، که شما را ناامید کردهاند. در ادامه ۵ روش برای تازه نگهداشتن نان را به شما معرفی خواهیم کرد و به معرفی دستگاه نانوایی بربری اتوماتیک خواهیم پرداخت.
۱. فریز کردن نانها
منجمد کردن نانها یکی از بهترین راههای نگهداری طولانی مدت از نان است که در هنگام مصرف و پس از یخ زدایی کیفیت اولیه خود را دوباره بدست میآورد. نانها را به صورت برش خورده و یا کامل در کیسه فریزر قرار دهید و در کیسه را محکم ببندید.
برای یخ زدایی در دمای محیط بهتر است آنها را شب از فریزر دربیاورید و با نایلون در یخچال قرار دهید. همچنین میتوانید آنها را در ماکرویو نیز یخ زدایی کنید تنها به یاد داشته باشید که در این مرحله آنها را نایلون بیاورید تا یخهای موجود در نایلون موجب خیس شدن نان نشوند.
۲. نگهداری در پلاستیک ممنوع
نان تازه بهتر است ظرف ۲ تا ۳ روز خورده شود. برای نگهداری در این مدت زمان بهتر است آن را در کیسههای کاغذی و یا پارچه قرار دهید، زیرا نگهداری از نان تازه در کیسه پلاستیکی موجب بیات شدن و رشد سریع کپک در ان میشود.
۳. جعبه نگهداری نان
یکی دیگر از روشهای مناسب برای نگهداری طولانی مدت از نان در دمای اتاق جعبههای مخصوص نگهداری نان است. این جعبهها حفرههای ظریفی دارند که باعث میشود هوا به میزان کافی در جعبه جریان داشته باشد و علاوه بر این موضوع مانع از خشک شدن نان نیز میشود. اگر تمایل دارید نان را در ظرف ضد هوا نگهداری کنید برشهایی را بر روی نان ایجاد کنید تا رطوبت در ظرف شما وجود داشته باشد و نان تازه باقی بماند.
۴. محل نگهداری نان
محل نگهداری نان به میزان نحوه نگهداری نان امری بسیار مهم است. برای مثال اگر نان خود را بالای یخچال نگهداری میکنید اشتباه بزرگی را مرتکب میشوید، زیرا بالای یخچال به دلیل گرمایی که از یخچال ساطع میشود میتواند باعث خشک و بیات شدن نان شود. همچنین نگهداری از نان در کنار ماشین ظرفشویی بدلیل داشتن رطوبت زیاد میتواند موجب بیات و کپک زدن نان شما شود.
۵. استفاده از کیسههای چند بار مصرف
اگر به دنبال کم کردن هزینه خود در خرید نان هستید و به سلامت محیط زیست اهمیت میدهید بهتر است تا از کیسههای نان چند بار مصرف استفاده کنید و آنها را با خود برای خرید نان ببرید.
کپک چیست و چطور تشکیل می شود؟ — انواع و سایر دانستنی ها — به زبان ساده
«کپکها» (Mold / Mould) موجوداتی هستند که در محیط داخلی و همچنین خارج از منزل رشد میکنند. در محیط زیست، آنها قسمت مهمی از اکوسیستم هستند. اما در داخل خانه، ممکن است مشکلساز شوند. به احتمال زیاد کپک در تاریکترین و مرطوبترین فضاها دیده میشود. کپک میتواند باعث آسیب رساندن به دیوار ساختمانها و اثاثیه منزل، پوسیدگی وسایل چوبی و حتی لوازم آرایشی خانمها شود و مشکلاتی برای بهداشت و سلامتی افراد ایجاد کند.
افرادی که به آلرژی یا بیماری مزمن ریوی مانند آسم مبتلا هستند، احتمالاً از تأثیر کپک بر سلامتی خود، آگاهی دارند. اما حتی با داشتن سیستم ایمنی سالم هم، کپک میتواند مشکلات بسیاری برای سلامتی افراد مانند سرفه، خس خس سینه، تحریک گلو، پوست و چشم ایجاد کند. کپک، میتواند در کمتر از 48 الی ۷۲ ساعت در سراسر یک محیط پخش شود و باعث ایجاد مواد حساسیتزا و تحریک کنندههایی شود که بر سلامتی افراد تاثیر میگذارند.
کپک چیست و چگونه ایجاد میشود؟
کپک، نوعی قارچ است که اغلب به صورت لکههایی با رنگهای مختلف از جمله سبز، خاکستری یا سیاه دیده میشود. بیش از 100 هزار گونه کپک شناسایی شدهاند. کپکها با ایجاد هاگ (اسپور) تولید مثل میکنند که دیدن آن با چشم غیر مسلح بسیار سخت است. شکل اسپورها متفاوت بوده و اندازه آنها از 2 تا 100 میکرون است (برای مقایسه، یک تار موی انسان از 17 تا 181 میکرون قطر دارد).
کپکها از بخشهای مختلفی شامل ریزوئید (ریشه)، استولون (ساقههای خوابیده)، اسپورانژیوم (کیسه حاوی هاگ)، اسپورانژیوفور (هایف رویشی) و هاگها (اسپورهای تولید مثلی) تشکیل شدهاند. از طریق اسپورانژیوم، اسپورهای تولید مثلی آزاد میشوند که میتوانند از طریق هوا، آب یا حیوانات پخش شوند.
کپکها میتوانند در هر مکان مرطوب تولید مثل کنند. هنگامی که هاگ کپک بر روی یک نقطه مرطوب در داخل خانه قرار میگیرد، ممکن است هر چیزی را تجزیه و هضم کند تا خود زنده بماند. آنها میتوانند روی چوب، کاغذ، فرش، مواد غذایی و سایر سطوح رشد کنند.
در واقع، کپکها خود مسموم کننده نیستند اما گونههایی از کپکها وجود دارند که سمی هستند به این معنی که آنها نوعی سم به نام «مایکوتوکسین» (Mycotoxins) تولید میکنند. این مایکوتوکسینها محصولات شیمیایی جانبی فرآیندهای متابولیکی (هر فرآیندی که برای حفظ حیات انجام میشود مانند تبدیل غذا به انرژی یا تنفس سلولی) هستند. برخی از مایکوتوکسینها حتی در مقادیر کم نیز میتوانند باعث واکنش سمی در انسان و حیوان شوند.
انواع کپک ها کدام ها هستند؟
گونههای کپک به طور کلی به عنوان یکی از سه نوع حساسیتزا (غالبا باعث بیماری نمیشود اگرچه ممکن است آلرژی ایجاد کنند)، بیماریزا (میتوانند در افرادی که نقص ایمنی دارند باعث ایجاد عفونت شوند) و مسموم کننده (برای تمام انسانها و حیواناتی که با آن در تماس هستند سمی هستند) طبقهبندی میشوند. در ادامه همه انواع این کپکها را مورد بررسی قرار دادهایم.
کپک های حساسیت زا
همه افراد هنگام تنفس، اسپورهای کپکِ موجود در هوا را همراه با دم به داخل ریهها فرو میبرند، اما برخی به این اسپورها حساسیت داشته و علائم آسم را تجربه میکنند. اسپورهای کپکِ موجود در هوا میتوانند به داخل بینی وارد شوند و علائمی مانند عطسه، خارش چشم، آبریزش بینی، گرفتگی و خشکی پوست ایجاد کنند. اسپورهای کپک نیز میتوانند وارد ریهها شوند و حملات آسم را ایجاد کنند. رایجترین کپکهایی که اسپورهای آنها میتوانند به عنوان آلرژن عمل کنند شامل موارد زیر هستند.
آلترناریا
تیره «آلترناریا» (Alternaria) تقریباً 50 گونه کپک را تشکیل میدهند. این یک کپکِ رایج در فضای باز است و اسپورهای آن ماده آلرژیزای رایجی هستند. رایجترین گونههای آلترناریا، «تِنوسیما» (Tenuissima) و (Alternate) هستند. نوع دوم اغلب روی مکانهای مرطوب داخل خانه مانند آهن، کاشی، آجر، گچ، کاغذ دیواری، کاغذ و بوم رشد میکنند.
آسپرژیلوس
این جنس کپک، در همه جا رشد میکند و یکی از انواع کپکهای رایج در بیمارستانها است. اسپورهای آن میتوانند در برخی افراد واکنش آلرژیک ایجاد کنند. آسپرژیلوس به قدری فراوانی دارد که اجتناب از تنفس هاگ آن تقریبا غیرممکن است. برای بیشتر افراد با سیستم ایمنی سالم، تنفس آسپرژیلوس چندان مضر نیست اما چند گونه از این جنس وجود دارند که در صورت استنشاق توسط افرادی که دچار بیماریهای نقص سیستم ایمنی یا بیماری ریوی مانند آسم هستند، میتوانند باعث بیماری جدی شوند.
بعضی از افراد به استنشاق اسپور از گونه Aspergillus fumigatus واکنش آلرژیک شدیدی خواهند داشت. به این پاسخ ایمنی واکنش آلرژیک آسپرژیلوز برونکوپلومونر (ABPA) گفته شده که باعث التهاب مجاری هوایی میشود.
کلادوسپوریوم
جنس «کلادوسپوریوم» (Cladosporium) یکی از گستردهترین انواع کپکها است. اسپورهای آن میتوانند به عنوان آلرژن عمل و واکنشهایی را در بدن افراد حساس ایجاد کنند. گونه «کلادوسپوریوم هرباروم» (C. herbarum) متداولترین گونه آلرژیزا در انوع کلادوسپوریوم است. در داخل خانه کلادوسپوریوم در مصالح ساختمانی مرطوب مانند تخته، گچ، دیوارهای رنگ شده با اکریلیک، چوب، کاغذ دیواری، گرد و غبار فرش و تشک، پوشال کولرها و عایق مرطوب در واحدهای خنککننده مکانیکی دیده میشود.