ابعاد استخر پرورش ماهی تیلاپیا
درحال حاضر باتوجه به پیشرفت سریع صنعت آبزی پروری، افزایش میزان تولید انواع آبزیان اقتصادی و ماکول در سراسر دنیا با توجه به تقاضای روز افزون بازارهای مصرف، ضروری است که در کشور ما نیز به این صنعت توجه خاص شود تا ضمن برآورده کردن نیاز مصرفی داخل کشور، سهم بسزایی نیز در اشتغال پایدار و صادرات داشته باشد.
در سالهای گذشته با پیشرفت صنعت آبزی پروری در نقاط مختلف کشور، تلاش شده است تا گونه های جدید نیز با توجه به مزایای آنها مانند رشد سریع، مقاومت به انواع بیماریها، هزینه کمتر پرورش و دیگر مزایای اقتصادی به مزارع معرفی گردند. در قسمت تکثیر و پرورش ماهیان، یکی از گونه های مناسب و سریع الرشد، ماهی تیلاپیا می باشد که در حال حاضر تکثیر و پرورش آن به سرعت در حال فراگیر شدن در دنیا می باشد. از نظر تاریخی اولین ملت هایی که به پرورش ماهی دست زدند چینی ها و مصری ها بودند اولین نوشتار در زمینه پرورش ماهی ، کتابی است که در حدود ۲۵۰۰ سال قبل در چین نگارش شده است و مصری ها نیز از حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح (ع) ماهی تیلاپیا را در استخرهای خاکی پرورش می دادند.
ماهی تیلاپیا را می توان در آبهای شور پرورش داد اما این ماهی در آب شور قادر به تکثیر و زادآوری نمی باشد.این ماهی قدرت رشد خوبی را در انواع مختلف سیستم های پرورش مانند استخر خاکی تانک های بتونی ، قفس (Pen) پن از خود نشان می دهد.البته پرورش در تانک های بتونی هم از نظر مدیریت مناسبتر می باشد و هم به نیروی کار کمتری نیاز می باشد و عملیات تغذیه و صید نیز زمان بسیار کمتری را به خود می گیرد.
مهمترین گونه های تیلاپیا:
یکی از ویژگی های این ماهی ، قابلیت پرورش آن با انواع میگو می باشد یعنی هم با میگوی آب شیرین و هم میگو ی آبشور. که این خود باعث ارزش افزوده برای پرورش دهنده شده و سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می کند در حال حاضر در کشور تایلند پرورش توام ماهی تیلاپیا با انواع میگو رواج خوبی پیدا کرده در آبهای شیرین تا آبهای شور ppt 30 پرورش ایندو بخوبی انجام می گیرد. در دمای ۳۰-۲۵ درجه مطلوبترین رشد برای این ماهی مشاهده می شود و در دمای ۱۷ درجه تغذیه متوقف می شود.
با توجه به اینکه ماهی تیلاپیا بیشتر با فیلتر کردن آب از فیتوپلانکتونها و زئوپلانکتونهای موجود در آب تغذیه می کند رقیب غذایی برای میگوها که از کف و بستر استخر تغذیه می کنند نمی باشد.
پروتئین لازم برای رشد این ماهی در دوره پرورش، از پودر ماهی و سویای موجود در جیره غذایی تامین می شود که همین امر باعث ارزانتر تمام شدن غذای مورد نیاز می باشد. درهنگام پرورش معمولاً اختلاف سایز بین ماهی ها دیده می شود که برای رفع این مشکل برداشت و صید تدریجی روش بسیار مفیدی می باشد چون با صید ماهی های درشت امکان برای رشد ماهیان با سایز کوچکتر فراهم می گردد.
یکی از معایب بزرگ این ماهی در هنگام پرورش، تخمریزی بیش از حد آن می باشد که خود باعث می شود ماهیان ریز و بی ارزش در استخر دیده شوند و استخر پرورش ارزش خود را از دست بدهد. یک راه برطرف کردن این مشکل استفاده از گونه های تک جنسیتی در هنگام پرورش می باشد.
بهترین گونه تیلاپیا برای پرورش، تیلاپیای نیلی می باشد که مشکل زاد و ولد و تکثیر بیش از حد و غیر اقتصادی را در استخرهای پرورش کمتر نشان می دهد. درحال حاضر پژوهشگران با استفاده از هورمون های جنسی گه از راه تغذیه به بچه ماهیان نورس تیلاپیا می دهند گونه های تک جنسیتی مناسب برای پرورش تولید می کنند .
تحمل ماهی به سرما:
تیلاپیا جزء ماهیان گرمابی می باشد ولی دامنه تحمل به سرمای خوبی داشته بخصوص تیلاپیای آبی مقاومت بیشتری نسبت به سرما داشته ودر دمای ۳۲-۱۶ درجه تحمل و رشد خوبی دارد. ولی گونه موزامبیکوس کمتر تحمل گرما را دارد.
تحمل ماهی به شوری:
روش های پرورش:
این ماهی را هم دراستخرهای خاکی، مخازن فایبرگلاس و درتانک پرورش می دهند. استخرهای خاکی بیشتر در زهکش ها که طول زیاد و عرض کم دارند و غذادهی بصورت دستی به راحتی امکان پذیر است پرورش می دهند و برداشت بصورت تدریجی صورت می گیرد معمولاً بچه ماهیان ۲۰ گرم به بالا برای ذخیره سازی استخرهای خاکی، بازماندگی بیشتری را به همراه دارد و بعد از گذشت ۸-۶ ماه به حدود ۸۰۰-۶۰۰ گرم می رسد.
این ماهی نسبت به اکسیژن کمتر ازppm 5 حساس بوده. PH 5/8-5/5 را تحمل کرده معمولاً برای رشد بهتر و جلوگیری از خطرات زیست محیطی بدلیل قدرت تکثیر بالای این ماهی توصیه می شود از بچه ماهیان عقیم برای پرورش استفاده شود که عقیم کردن بوسیله هورمونهای خوراکی یا تزریقی انجام می شود و یا بصورت شوک های فشاری و دمایی انجام می گیرد.از پرورش تیلاپیا و میگو به منظورپیشگیری از برخی بیماریها مثل بیماری ویروسی WSSW با لکه سفید ویروسی میگو نیز استفاده می شود.
قابلیت تولید مثل :
هر ماهی ماده تیلاپیا (از مهمترین ماهیان آب شیرین پرورشی در دنیا) در یک سال در طول ۳ ماه دوره زاد آوری تعداد ۲۰۰۰ بچه ماهی تولید می کند.
انتخاب گونه تیلاپیا | گونه های تیلاپیا
گونه های هیبرید
مدیریت استخرهای پرورش تیلاپیا
مدیریت استخرهای پرورش تیلاپیا در سیستم سنتی بر پایه استفاده از کودهای آلی و معدنی و در سیستم متراکم بر پایه استفاده از غذای با پروتئین بالا ، هواده و تعویض آب میباشد . یکی از بزرگترین مشکلات ، تولید بیش از حد Fry و فینگرلینگ در پرورش می باشد بطوریکه میتواند بیش از ۷۰% محصول نهایی را شامل شود که خود باعث ایجاد رقابت غذایی بین ماهیان بزرگ و کوچک شده و هم چنین کم کردن درصد ذخیره اولیه و در نهایت پایین آمدن وزن صید انفرادی ( زیر ۴۵۴ گرم یا یک پوند ) می باشد.
دو روش در پرورش تیلاپیا مرسوم می باشد
۱- پرورش هر دو جنس با هم
۲- پرورش تک جنسی ( جنس نر ) که در کنترل تخم ریزی نا خواسته مهم می باشد . اندازه استخر در اینجا محدودیتی را ایجاد نمی کند اما برای یک مدیریت خوب و کار اقتصادی ، استخرهای کوچک ( ۱ تا ۱۰ آکر ) با عمق کم ( ۶ – ۳ فوت ) پیشنهاد می گردد . در هنگام صید کلی خالی کردن آب استخر لازم می باشد . همچنین وجود حوضچه صید مهم می باشد.
برای از بین بردن Fry و فینگرلینگ ها که امکان آن می رود در مرحله پرورش بعدی وارد شوند ، خشک کردن کف استخر لازم می باشد . انتخاب محل جهت پرورش تیلاپیا بستگی به درجه حرارت دارد . میزان مطلوب درجه حرارت جهت پرورش تیلاپیا ۸۲ تا ۸۶ درجه فارنهایت می باشد . در زیر ۶۸ درجه فارنهایت ، کم شدن رشد و در زیر ۵۰ درجه فارنهایت مرگ اتفاق می افتد . در درجه حرارت زیر ۵۴ درجه فارنهایت تیلاپیا مقاومت خود را نسبت به بیماریها از دست داده و در معرض آلودگی بوسیله باکتریها ، قارچها و انگلها قرار می گیرد. در این ناحیه حرارتی تیلاپیا اغلب در آبهای گرم ، زمستان گذرانی می کند.
به استثناء آبهای گرم معدنی ، در جنوبی ترین قسمت تگزاس و فلوریدا بخصوص در آیداهو تیلاپیا می تواند در طول سال پرورش داده شود . بستگی به منطقه ، در نواحی جنوبی تیلاپیا میتواند از ۵ تا ۱۲ ماه در استخر نگهداری شود.
پرورش تیلاپیا در استخر
وضعیت پرورش تیلاپیا در ایران تا سال ۱۳۹۳
در حالی که پرورش، واردات و مصرف ماهی تیلاپیا چند سالی است به موضوع جنجالی و مورد اختلاف سازمان‌های محیط زیست و شیلات تبدیل شده، واردات آن با بیش از ۲۳۵ درصد افزایش طی ۱۰ ماهه امسال به بیش از ۳۷ میلیون دلار رسیده است.
بر اساس آمار گمرک تا پایان دی ماه امسال ۷۲۰۰ تن ماهی تیلاپیای فیله منجمد به ارزش ۳۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار به کشور وارد شده که از نظر وزنی ۱۷۹.۷۸ درصد و از نظر ارزشی ۲۳۵.۷۲ درصد نسبت به ۱۰ ماهه سال گذشته رشد داشته است.
سال گذشته حدود ۱۲ هزار تن ماهی تیلاپیا به کشور وارد شد و پیش‌بینی می‌شود واردات این ماهی تا پایان امسال به حدود ۲۰ هزار تن برسد. جالبتر اینکه قیمت تیلاپیای وارداتی نسبت به سال گذشته حدود ۳۰۰۰ تومان افزایش یافته اما واردات آن بیش از سه برابر شده است که نشان می‌دهد این گونه ماهی در سفره‌های ایرانیان جای خود را پیدا کرده است.
اینفوگرافیک تولید تیلاپیا در راستای افزایش خودکفایی پروتئین کشور و عمل به اقتصاد مقاومتی
بعد از معرفی تیلاپیای نیل به بافق، درخواست هایی جهت معرفی این گونه به سایر مناطق کشور ارائه گردید که در این راستا، دیدگاه های موجود در جامعه علمی ایران در دو طیف قرار دارد. دیدگاه مثبت یا صرفاً اقتصادی که در آن توسعه تنوع در آبزی پروری، تأمین فرصت های شغلی با توجه به شرایط اشتغال در کشور، تولید پروتئین و حتی صادرات آن به کشور های دیگر، استفاده از ظرفیت های خدادادی اکوسیستم های آبی در داخل ایران جهت رونق اقتصادی و نهایتاً تأمین و تلاش در جهت افزایش مصرف سرانه ماهی به عنوان یک غذای سالم و مطلوب که می تواند موجب کاهش مرگ و میر افراد ناشی از انواع بیماری ها خصوصاً سکته های قلبی و عروقی و افزایش طول عمر برای مردم و در واقع ارتقای بهداشت عمومی با هزینه های نسبتاً پایین به عنوان سرمایه اصلی اجتماعی شود، از مهمترین دلایل این افراد است. در واقع، افراد در این دیدگاه از یک طرف پرورش آسان این گونه را که حتی می تواند توام با یک محصول دیگر باشد و از سوی دیگر هزینه های پایین تکثیر این ماهی نسبت به سایر آبزیان، عدم نیاز به ساخت انواع سازه های پیشرفته و استخر های مجهز به تهویه هوا و مقاوم بودن این گونه در برابر عوامل مختلف محیطی و انسانی را ملاک تصمیم گیری قرار می دهند. در این میان، مقاومت به تنش های دمایی، شوری و تغییرات اکسیژن آب، این امکان را به افراد غیر ماهر در پرورش ماهی می دهد که با ریسک کمتری به این فعالیت بپردازند. غیر از موارد بالا که بیانگر سازش های بالای این ماهی است و در واقع گزینه بسیار خوبی برای پرورش می باشد، طعم مناسب و استخوان های مزاحم کمتر، موجب گردیده تا این ماهی به عنوان یکی از اولویت های عمومی در خرید و مصرف ماهیان باشد؛ لذا بازار مصرف خوبی در ایران دارد؛ به طوری که از نظر قیمت، فیله آن که در بازار عرضه می شود گران است. این در حالی است که قیمت پایه آن در کشورهای دیگر از سایر ماهیان قابل عرضه، پایین تر بوده ولی در عین حال مصرف عمومی بسیار بالایی در سطح دنیا دارد. این دیدگاه صرفاً به مزایا و خصوصاً نکات اقتصادی طرح معرفی و تکثیر توجه دارد و قطعاً مسائل اقتصادی به تنهایی نباید ملاک تصمیم گیری باشد.
مروری بر تجارب کشورهای مجاور ایران در پرورش تیلاپیا
مقدمه
پرورش تیلاپیا در عربستان
عربستان سعودی ۸۰% جزیره عرب را اشغال کـرده و در همسـایگی دریای سرخ در غرب خلیج فارس بین ایران و جزیره عرب واقع شده است. آبزی پروری در عربستان فعالیت نسبتاً جدیدی است. نخستین اقدامات آبزیپـروری در ایـن کشـور بـا پـرورش تیلاپیـای نیـل در آبهای شیرین داخلی آغاز گردید.
تیلاپیا از سال ۱۹۷۷ از کنیا شـامل ۱۵۰ مولـد و ۱۸۰۰ بچـه مـاهی نـورس و سـپس در ۱۹۸۰ از تـایوان وارد عربسـتان شـد. در عربسـتان سـعودی هماننـد دیگـر کشـورها بـرای توسـعه تیلاپیـا تلاش‌های متعـددی انجـام شـد و مـردم بـومی و خارجی‌ها آن را پذیرفتند. اکنون بیش از ۷ گونه تیلاپیا در عربستان وجـود دارد کـه منشاء آنها کنیا، تایوان، انگلستان، تایلند و آمریکا اسـت. از حـدود ۱۰ گونـه تیلاپیـا کـه بـرای پـرورش در عربسـتان بررسـی شـدند، تیلاپیای نیل niloticus Oreochromis عمومی‌ترین گونـه آنها است. در دهه اخیر گونه تیلاپیای مقاوم به شـوری O. spilurus در آبهای بسیار شور دریای سرخ پرورش داده می‌شود.
در اوایــل دهــه ۱۹۹۰ تنهــا ۲۰ مزرعــه پــرورش تیلاپیــا در عربستان فعال بودند. تا سال ۲۰۰۲ این تعداد بـه ۱۰۹ مزرعـه و درسال ۲۰۰۸ بیش از دو برابر شده و به ۲۲۷ مزرعه رسـید. اکنـون از ۱۲۵ مزرعه آبـزی پـروری تجـاری عمـده در عربسـتان، ۵۴ مزرعـه تیلاپیا تولید می‌کنند. بزرگترین مزرعه تولید تیلاپیـا در عربسـتان سالانه تن ۵۰۰ ماهی تولید می‌کند.
آبزی پروری منبع مهم تأمین ماهی تازه برای مصـرف کننـدگان در عربستان است اما به اندازه کافی برای برآورده کردن تقاضای این کشور رشد نکرده است. هرچند به نظـر می‌رسد بـه مقولـه تولیـد تیلاپیا برای کشوری که تولیدکننده بزرگ نفت اسـت زیـاد اهمیـت داده نشده و این کشور هماننـد ایـالات مت حـده امریکـا و عربسـتان سعودی واردکننده ماهیان تیلاپیا و بسیاری از ماهیان دیگـر اسـت.
صنعت آبزی پـروری در عربسـتان در حـال توسـعه اسـت و آبزیـان پرورشی تجاری شـامل تیلاپیـا، میگـو، گروپـر، هـامور، سـیم، بـس دریایی، صافی ماهی و کفال هستند اکنون در عربستان دو محصول مهم آبزی پروری در آب شیرین تیلاپیـا و در آب دریـا میگـو اسـت.
تولید آبزی پروری کمتر از میزان صید است اما تولیدات آبزی پـروری از ۲۶۹۶ تن در سال ۱۹۹۵ به ۲۲۲۵۳ تن در سال ۲۰۰۸ رسیده و ۲۲۹ میلیون دلار ارزش داشته است
تولیـد تیلاپیـا در عربسـتان از ۱۹۲۶ تـن در سـال ۱۹۹۰ بـه ۳۹۶۸ تن در سال ۲۰۰۱ رسید. در سال ۲۰۰۴ تولیـد تیلاپیـا ۲۰% کل آبزی پروری این کشور را شامل شده است. این رقم در سالهای ۲۰۱۱-۲۰۰۹ در محــدوده ۳۸۳۷-۳۳۸۲ تــن متغیــر بــوده اســت.
باتوجه به اینکه عربستان سعودی واردکننده ماهی بوده و صید از آبهای طبیعی با محدویتهای جـدی مواجـه اسـت، تمایـل بـه توسعه آبزی پروری افزایش یافته و تولید تیلاپیا مـورد تشـویق قـرار گرفته است. بررسـی ۲۳ مزرعـه پـرورش متـراکم تیلاپیـا در مرکـز عربستان نشان داده که همه مزرعه داران در سطح پایینتر از حداکثر بهره وری فعالیت می‌کنند و بهره برداری بیشتر آنها پایینتر از حداقل کارآمدی است. علت این امر احتمالاً کیفیت پایین بچه ماهی و مدیریت ضعیف پـرورش اسـت. کمبـود آب در عربسـتان یکـی از عوامل مهم محدودیت توسعه تیلاپیا است.
آبزی پروری تیلاپیا در روسیه
در یک جمعبندی کلی:
. ۱ روسیه بـا تکیـه بـر تجربـه تغییـر رویکـرد واردات بـه نفـع صادرات در بخشهای مهم استراتژیک همانند آنچه در حوزه پرورش مرغ انجام می‌دهد، میتواند در پرورش ماهی نیز به این مهم دسـت یابد.
. ۲ با توجه به وضعیت روبه رشد جوامع انسانی و نیاز به منـابع غــذایی، روســیه از طریــق اســتفاده از فــنآوریهــای پیشــرفته و مکانیزم های حمایتی می دولت با تواند تولید ماهی در اسرع وقت به هدف جایگزینی واردات تا سطح ۸۰% در سـال ۲۰۲۵ رسـیده بـرای رشد صادرات حداقل به کشورهای همسایه در نیز آینده برنامه ریزی نماید.
. ۳ توسعه صنعت میتواند مشوق توسعه فن و علم آوری باشد و این امر موجب توسعه ایجاد امکانات پژوهشی گردیده و سـبب ارائـه تعداد زیادی از مشاغل مهارتی می‌گردد
. ۴ افزایش مصرف تیلاپیا میتواند نرخ رشد و وزن بدن یا چاقی ناشی از مصرف کالری نامناسب و بـیش از کـه حـد مشـکل بـزرگ دنیای مدرن بوده و متأسفانه در روسیه بوفور دیده می‌شود را کاهش دهد. در نتیجه توسعه تیلاپیا سبب بهبود بهداشـت کشـور و صـرفه جویی در هزینه‌های درمان شـده و منـافعی بـرای بیمـاران خواهـد داشت.
. ۵ استفاده از فن آوری نوین روسـیه را در اسـتفاده چنـد باره از آب و کاهش فشار بر محیط زیست کشور یاری خواهد داد.
پرورش تیلاپیا در کویت
پیشنهاد شده که گلخانه یا اسـتخرهای زمسـتان گـذرانی بـه ایـن منظور ساخته شوند. این شرایط قابل تـأمین اسـت. ایـن روش هـم برای زمستان گذرانی و هم رشد بیشتر ماهیان بسیار مفیـد اسـت و میتواند در هر مزرعه‌ای بکار گرفته شود. به علاوه می‌توان مزارعـی را فقط برای تولیـد مثل ایجـاد نمـود کـه بچـه مـاهی نـورس را بـه مزرعه داران می‌فروشد. این شرایط سبب خواهد شد که بچـه مـاهی زودتر به دست پرورش دهنـدگان برسـد. اگـر تیلاپیاهـا در زمسـتان ذخیـره سـازی شـده و بـه وزن ۱۰ گـرم برسـند، بـرای تحویـل بـه پرورش دهندگان در اول فصل پرورش بسیار مناسب خواهد بود.
ماهی تیلاپیا زود به بلوغ می‌رسد. در ۳-۲ ماهگی بالغ شـده و هر ۶-۴ هفته یک بار تولید می‌کند. تک جنسسازی ماهی سبب می‌شود که رشد سریعتر پیدا کند. روش دستی ایجاد گله‌های تـک جنس در بسیاری از کشورهای توسعه نیافته صورت می‌گیرد. روش تک جنسسازی هورمونی بهترین روش تک جنسسازی اسـت هـر چند همانند روشهای دیگر نمونه‌ها ۱۰۰% تک جـنس نمی‌شوند.
کاربرد خوراکی هورمون در ایالات متحده آمریکـا موفق‌ترین روش تک جنسسازی تیلاپیا محسوب می‌شود در ترکیه دریا و ذخایر آب شور بوفور یافت می‌شود و می‌توان در آنها تیلاپیا پرورش داد. دولت ترکیـه بـا هـدف بهـره بـرداری از مناطق ساحلی دریای اژه و مدیترانه برای پرورش تیلاپیا برنامه ریزی نمود اما گسترش آن محدود شد. بـرای توسـعه پـرورش تیلاپیـا در ترکیه نیاز به دودمانهای مقاوم به سرما با ضریب تبدیل غذایی کـم و ویژگی‌های مناسب پرورش وجود دارد. در سالهای اخیـر بررسـی گونه‌های مقاوم به سرما شروع شده است.
هر چند در سـال ۲۰۰۹ از مجمـوع ۶۴۵۷۴۷ تـن محصـولات آبزیان کشورهای مدیترانهای، حدود ۵۷% یعنی تقریبـاً ۳۶۶۰۰ تـن مربوط به تولید تیلاپیا بوده، امـا ترکیـه سـهم قابـل تـوجهی در آن ندارد. میزان صید و تولید تیلاپیا از طریق آبزی پروری در ترکیه قابل توجه نیست و آمار دقیقی از آن وجود ندارد.
کارشناسـان مـوارد زیـر را مهـمتـرین عوامـل کنـدی توسـعه آبزی پروری تیلاپیا در ترکیه دانسته‌اند:
– تیلاپیا ماهی گرمسیری است و در دمای کمتر از C ° ۱۴- ۱۳ از بین می‌رود در منــاطق نیمــه گرمســیری تیلاپیــا بایــد زمستان گـذرانی کنـد و بهتـر اسـت از اصـول زمـین گرمـایی مگر کردن آب و شرایط سالنی و گل خانه‌ای بـرای ایـن منظـور استفاده شود. فصل گرم برای پرورش تیلاپیا در اغلـب منـاطق ترکیه کوتاه است
− کمبود کارگاه تکثیر و نبود بچه مـاهی نـور س تیلاپیـا مشـکل بزرگی برای پرورشدهندگان در ترکیه است.
− در ترکیه برای پرورش تیلاپیا غذای کپور استفاده می‌شود امـا این غذا مناسب تیلاپیا نیست.
− یا تیلاپیاهای راه فته به منابع آبـی ترکیـه بـزرگ شده‌اند امـا تیلاپیا های پرورشی کوچک هستند و مردم نمونه‌های بزرگ را که صید و برای فروش عرضه می‌شوند ترجیح می‌دهند.
فروش تیلاپیا از پاییز آغاز می‌شود که ایـن فصـل مصـادف بـا شــروع صــید ماهیــان دریــایی در ایــن کشــور اســت کــه مصرف کنندگان تمایل زیادی به آنها دارند و از این رو دولـت ترکیه صادرات این محصول را دنبال می‌کند.
− تیلاپیای عرضه شده در بازار معمولاً به صورت فیله منجمد بوده و نمونه تازه در بازار کمیاب است. ترکیه با واردات شـدید فیلـه آماده روبرو است که تهدیدی برای توسعه تولید در داخل ایـن کشور محسوب می‌شود.
برای دستیابی به سود بیشتر فروش تیلاپیا پیشنهاد شده تیلاپیاهـای مقـاوم بـه سـرما معرفـی شـوند، بـرای پـرورش از تیلاپیای تک جنس نر استفاده شود، پرورش در قفس گسترش یابد، تهیه خوراک مطلوب با هدف رشد بیشتر و طعم بهتر گوشت دنبـال شود، کیفیت تولید افزایش یابد و واردات فزاینده تیلاپیا محدود شود.
خلاصه بررسی اقتصادی طرح پرورش ماهی تیلاپیا
ظرفیت تولید سالیانه : ۱۰ تن
نرخ برابری دلار : ۱۴۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۵۰۰ مترمربع
زیربنای استخر : ۲۰۰ مترمربع
مقدار آب موردنیاز : ۵ لیتر در ثانیه
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۲ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۸۰ میلیون تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۳۰ میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : ۳۵ درصد
ماهی تیلاپیا در صنعت پرورش و تکثیر، ماهی محبوبی است. این ماهی با شرایط گوناگون محیطی سازگار است و می تواند در انواع محیط های گوناگون آبی زنده بماند. این ماهی را می توان علاوه بر استخرهای خاکی یا قفس های دریای، در آب شور هم پرورش داد.
در بین گونه های تیلاپیا، ماهی تیلاپیای نیل در سراسر دنیا بیشترین طرفدار را برای پرورش و تکثیر دارد.
اثبات شده است که ماهی تیلاپیای نر از آنجایی که با صرف انرژی و در زمان کمتر سودآوری بیشتری داشته و نسبت به وقت و انرژی ای که صرفش می شود بسیار کارآمدتر است. تیلاپیای ماده به دلیل مدت زمانی که به انجام فعالیت های تولید مثلی می گذراند .. وقت و انرژی ای که صرفش می شود نسبت به تیلاپیای نر ارزش کمتری دارد. به همین دلیل بیشتر پرورش دهندگان تیلاپیای نر را برای پرورش پرواری ترجیح می دهند. تکنیک ها و متدهای پرورش با تغییرات ژنتیکی شامل موارد زیرند:
در این متد به رژیم غذایی بچه ماهی تیلاپیا متیل تستسترون اضافه می شود. افزودن متیل تستسترون به غذای ماهیان موجب می شود ماهیان ماده نیز مانند نرها اختصاص یابند، در حالیکه ماهیان نر بدون تغییر به چرخه زندگی خود ادامه می دهند. در هنگام صید و بهره برداری ماهیان هیچگونه اثری از متیل تستسترون باقی مانده در بدن ماهی یافت نمی شود زیرا این ماده پس از 30 روز محو می شود. اما در سال های اخیر در استفاده از این ماده برای پرورش ماهیان تیلاپیا با مسائل اخلاقی و ایمنی مواجه شده اند. گزارش ها حاکی از این است که استفاده از متیل تستسترون باعث ایجاد درجاتی از آسیب کبدی در ماهی می شود.
برای کاهش استفاده از متیل تستسترون می توان از روش های دیگری چون متد YY استفاده کرد.
متد YY
- استفاده از متد YY موجب تولید کروموزوم YY در ماهی ها می شود.
نوزادان تیلاپیایی که از تخم بیرون می آیند بدون جنسیتند؛ نه نر و نه ماده. در 21 روز اول زندگی شان مقدار استروژن یا تستسترون خونشان جنسیت آنها را مشخص می کند و موجب ایجاد اندام های جنسی شان می شود. لذا در این متد، نوزادان تازه از تخم درآمده تیلاپیا در معرض استروژن قرار می گیرند که باعث تمایز یافتن آنها به تیلاپیای ماده XY می شود. این ماده ها را با تیلاپیاهای نر XY آمیزش می دهند. نسل بوجود آمده از آین آمیزش را با ماده های XX آمیزش داده که حاصل این آمیزش تیلاپیاهای نر YY ایست که بهشان “نرهای برتر” نیز گفته می شود.
پمپ باد اینتکس محصول اورجینال شرکت میباشد که از آن برای باد کردن و وکیوم (خالی کردن) محصولات بادی از قبیل تخت و تشک بادی، مبل و کاناپه بادی، استخر و قایق بادی، جکوزی و لبه استخرهای پیش ساخته بادی اینتکس و سایر لوازم دیگر بادی مورد استفاده قرار می‌گیرد
این نرهای YY را برای تولید مثل و تکثیر جدای از بقیه ماهی ها نگهداری می کنند.
انتخاب تیلاپیای مناسب
نوزادان تیلاپیای تازه خریداری شده ممکن است سالم بنظر برسند درحالیکه نشانه ها و علائم بیماری می تواند در روزهای بعد از انتقال آنها به مرکز فروش بچه ماهی تیلاپیا ظاهر شود. این علائم ناشی از استرس هنگام حمل و نقل اند. اگر به ماهی هنگام انتقال از مرکز فروش بچه ماهی تیلاپیا به مراکز پرورش بچه ماهی تیلاپیا استرس وارد شود سطح ایمنی بدن آنها کاهش یافته و ریسک ابتلا به عفونت ناشی از پاتوژن ها در آنها افزایش می یابد که در نهایت باعث مریض شدن ماهی می شود. این اتفاق معمولا برای ماهی های جوان و ضعیف می افتد که باعث مرگشان می شود.
برای جلوگیری از مرگ ماهی ها بعد از حمل و نقل، باید به نکات زیر توجه کرد:
- بچه ماهی های خود را از مراکز فروش نزدیک به محل پرورش بچه ماهی تیلاپیا ی خود تهی کنید که مدت زمان انتقال آنها طولانی نباشد و دچار استرس بیش از حد نشوند.
- برای تهیه بچه ماهی تیلاپیا به مراکزی مراجعه کنید که مورد اعتمادند و در استخرهای پرورش بچه ماهی تیلاپیا شان بیماری ای مشاهده نشده است. این مزارع / مراکز معمولا توسط مراجع قضایی مربوطه بهشان گواهی سلامت داده شده و بچه ماهی هایشان در خطر ابتلا به بیماری ها و پاتوژن ها نیستند.
- ماهی ها را برای آزمایش شدن به آزمایشگاه بفرستید تا خیالتان از بابت سالم بودنشان راحت شود.
- اگر علائم وجود پاتوژن در ماهی ها مشاهده شد و بیماری تشخیص داده شد، در صورت قابل درمان نبودن بیماری، ماهی را به مرکز تکثیر نبرید. به جای آن، ماهی را با روش های مورد تایید معدوم کنید.
- اگر بیماری قابل درمان است، پس از از بین بردن و ریشه کردن آن، ماهی را به مرکز تکثیر جهت تکثیر و تولید بچه ماهی تیلاپیا ببرید.
قبل از اینکه دنبال مراکز / مزارع برای تهیه بچه ماهی تیلاپیا باشید باید بدانید که تنها دانستن انواع گونه های ماهی و اطلاع داشتن از قیمت خرید بچه ماهی تیلاپیا کافی نیست. یک آبزی پرور هنگام تهیه بچه ماهی تیلاپیا باید از نکاتی اطلاع داشته باشد که شاید ساده و ابتدایی بنظر بیاید اما در کیفیت ماهی خریداری شده تاثیر بسیار زیادی دارد.
- شرایط بچه ماهی: هنگام تهیه بچه ماهی تیلاپیا توجه به شرایط سلامتی ماهی باید در اولویت توجه باشد. یک بچه ماهی تیلاپیای سالم به طور مرتب شنا می کند و با استفاده از دمش بالا و پایین می رود. ویژگی های دیگری که باید به آن توجه کرد شکم باد دار و نفخ کرده ماهی، لکه های سفید روی بدن ماهی و ساکن و راکد بودن ماهی است.
- اندازه ماهی مولد: اندازه ماهی مولد با اندازه نوزادان ماهی رابطه ای مستقیم دارد. درواقع اندازه ماهی مولد هرچقدر که باشد، نشان می دهد که بچه ماهی ها تا چه اندازه ای رشد خواهند داشت. هنگام انتخاب مرکز تولید بچه ماهی تیلاپیا علاوه بر توجه به قیمت خرید بچه ماهی تیلاپیا باید به اندازه ماهیان مولد آن مرکز نیز توجه کنید.
- تاریخ تخم گشایی: توجه به تاریخ تخم گشایی بچه ماهی ها نیز روش مناسبی برای دانستن سن بچه ماهی هاست. اینکه فقط به حرف فروشنده اعتماد کنید می تواند مشکل ایجاد کند. برخی فروشنده ها برای فروختن بچه ماهی هایشان تاریخ تخم گشایی را با تغییر اعلام می کنند. با چک کردن تاریخ تخم گشایی ماهی ها می توانید تصمیم بگیرید که با توجه به سن بچه ماهی و اندازه اش، آیا برای استخر شما مناسب است یا نه.
- تعداد بچه ماهی های موجود: از خرید آخرین دسته بچه ماهی ها خودداری کنید. هنگام تولید بچه ماهی تیلاپیا، برخی پرورش دهندگان برای فروش زودتر از موعد اطلاع رسانی می کنند به همین دلیل بچه ماهی های بزرگتر اول از همه خریداری می شوند. در نتیجه هرچه که به انتهای ذخیره ماهی های یک استخر نزدیک تر می شویم اندازه بچه ماهی ها کوچک تر می شود. به همین خاطر سعی کنید از اولین خریدارها باشید.
- حمل و نقل بچه ماهی: علاوه بر توجه به قیمت بچه ماهی تیلاپیا، نکته دیگری که هنگام خرید باید به آن توجه کنید روش حمل و نقل ماهی است. اینکه ماهی خریداری شده از طریق چه وسیله نقلیه ای به دست شما می رسد و روش های اکسیژن رسانی به ماهی ها هنگام پروسه انتقال چگونه بوده، نیاز است که قبل از خرید به شما اطلاع داده شود. خصوصا اگر شیوه خرید شما حضوری نبوده و اینترنتی است.
- قیمت بچه ماهی تیلاپیا: آخرین نکته ای که باید به آن توجه کنید قیمت بچه ماهی تیلاپیا یی است که قصد خریدش را دارید. هنگام خرید بچه ماهی قیمت آن را در فروشگاه های مختلف مقایسه کنید. برخی فروشنده ها صرفا جهت سودجویی محصولات را با قیمت بیشتر از تعرفه آن می فروشند. به همین دلیل هنگام خرید باید از تعرفه های قیمت بچه ماهی تیلاپیا طلاع داشته باشید یا حداقل قیمت عمده بچه ماهی تیلاپیا ی چندین مرکز فروش را با هم مقایسه کنید.
هنگام خرید بچه ماهی تیلاپیا بجز مسئله قیمت عمده بچه ماهی تیلاپیا مسائل و نکات زیادی هست که باید به آن توجه کنید، خصوصا اگر قصد خرید اینترنتی دارید. یک آبزی پرور گوش به زنگ هنگام خرید باید همه این نکات را در ذهن خود داشته باشد تا محصولی با بهترین کیفیت تهیه کند.