صفر تا صد انواع سیستم هواساز مرکزی
سیستم هواساز مرکزی چیست؟ آیا ویدئوهای این سیستم را در یوتیوب مشاهده کرده اید؟ این سیستم کیفیت هوای داخلی خوب را تضمین میکند و علاوه بر این، با حذف رطوبت از تشکیل قالب و آسیب رطوبت جلوگیری خواهدکرد. سیستمهای دارای بازیابی گرما نیز امکان استفاده کارآمد از گرما را فراهم میکنند و این امر از یک سو باعث صرفه جویی در هزینههای گرمایش صاحبان خانه و از سوی دیگر باعث کاهش بار محیط زیست میشود. با این حال، تفاوتهایی بین سیستمهای تهویه مرکزی و غیر متمرکز وجود دارد.
هنگام مقایسه سیستم هواساز مرکزی و غیرمتمرکز، ابتدا باید بین طراحی و عملکرد تمایز قائل شد. چنین موضوعی به این دلیل است که هر دو ویژگی بر حوزه کاربرد تأثیر میگذارند و بنابراین معیارهای مهمی برای صاحبان خانه هستند.
تهویه ساختمان از طریق سیستم هواساز مرکزی
یک سیستم هواساز مرکزی شامل یک واحد تهویه با فن و مبدل حرارتی و سیستم توزیع هوای مربوطه است که باعث تهویه کل ساختمان میشود. همچنین واحد تهویه هوای تازه بیرون را میکشد و آن را برای تامین فضاهای هوا (اتاق نشیمن، اتاق خواب یا اتاق کودکان) از طریق مبدل حرارتی داخلی و کانالهای هوای تامین عبور میدهد.
در همان زمان، هوای گرم استخراج شده از مناطق هوای استخراج (حمام، آشپزخانه یا WC) از طریق کانالهای هوای استخراج به داخل واحد تهویه کشیده میشود و همچنین از طریق مبدل حرارتی عبور میکند. گرمای حاصل از هوای استخراج شده به هوای تامین کننده منتقل شده و در نتیجه بازیابی میشود. سپس هوای سرد از طریق مجاری هوای خروجی به بیرون منتقل خواهدشد.
سیستم تهویه غیرمتمرکز
تفاوت عمده بین سیستم هواساز مرکزی و غیرمتمرکز این است که سیستمهای تهویه مرکزی معمولاً سیستم مجرای هوا ندارند. واحدها مستقیماً در دیوار خارجی اتاقهای جداگانه نصب میشوند و درست مانند سیستمهای مرکزی، سیستمهای تهویه غیرمتمرکز نیز مجهز به مبدل حرارتی هستند و میتوانند گرما را از هوای استخراج کنند. در حالت کلی، دو نوع واحد وجود دارد:
فن دائم: واحدهایی با مبدل حرارتی داخلی با جریان متقابل هستند و دو فن به طور مداوم کار میکنند. یکی از فنها همیشه هوای تازه بیرون را از طریق دریچه زیر فن کویل وارد اتاق کرده و دیگری هوای خروجی را خارج خواهدکرد.
فن آونگی: سیستمها فقط از یک فن و یک ذخیره حرارتی استفاده میکنند؛ دو واحد برای نرخ تغییر هوا با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و یک واحد هوای گرم داخل خانه را از طریق هسته ذخیرهسازی میکشد و آن را به بیرون میبرد. واحد دوم هوای تازه بیرون را میکشد و آن را از طریق هسته ذخیرهسازی که قبلا گرم شده بود به داخل اتاق میگذراند. پس از حدود 70 ثانیه، روند برعکس میشود.
سیستمهای تهویه مرکزی و غیرمتمرکز سطوح نویز متفاوتی دارند
بسته به طراحی، تفاوت قابل توجه دیگری بین سیستمهای تهویه مرکزی و غیرمتمرکز وجود دارد: با قرار دادن اجزای سیستم در خارج از محل زندگی و نصب صدا خفه کن، سطح نویز یک سیستم تهویه مرکزی معمولا کمتر از یک سیستم غیرمتمرکز است. با این حال، میزان نویز بالا به طراحی، تنظیم و موقعیت دیفیوزرها نیز بستگی دارد. اگر اجزای جداگانه به خوبی با یکدیگر مطابقت داشته باشند، صدای هوا وجود نخواهدداشت.
این که یک سیستم تهویه مرکزی یا غیرمتمرکز نصب شده باشد نیز بر هزینهها تأثیر میگذارد که با این حال، نمی توان یک بیانیه کلی ارائه داد. سیستمهای تهویه غیرمتمرکز برای مقاومسازی مقرون به صرفهتر هستند، زیرا نیازی به سیستم توزیع نیست. در ساختمانهای جدید، سیستم مرکزی اغلب انتخاب مقرون به صرفه تری است، زیرا سیستم توزیع هوا مستقیماً در حین ساخت نصب میشود.
دستگاه هواساز مرکزی
سیستم هواساز مرکزی واقع در موتورخانه هوای مورد نیاز را تا رسیدن به شرایط مطلوب تهویه کرده و آن را به فضاهای مورد نظر ارسال می کند. در ساختمان های کوچک به جای استفاده از هواسازها و داشتن موتورخانه و سیستم مرکزی، از پکیج ها برای تامین گرمایش و سرمایش استفاده می شود.
سیستم توزیع هوا که شبکه کانال کشی را شامل می شود و هوای تهویه شده را به فضاهای مورد نظر تغذیه می کند.
سیستم کنترل اتوماتیک که با کنترل و موقعیت دهی به تمام کلیدها، شیرها و دمپرهای هوای موجود در سیستم هوای مرکزی و سیستم توزیع، دبی و دمای هوا و آب موجود در سیستم را تنظیم و کنترل می کند.
سیستم دارای فقط گرمایش
شکل (1) یک سیستم که فقط امکان گرمایش در آن وجود دارد را نشان می دهد البته تهویه نیز بخشی از کار این سیستم است. به نمادهای مربوط به فیلتر، کویل سرمایشی و فن توجه کنید. این نمادها و نمادهای دیگری که در بخش های بعدی ملاحظه خواهید کرد در نقشه های تهویه مطبوع متداول هستند:
(Return Air) RA هوای برگشتی:
هوای برگشتی از فضای تهویه شده مجدداً وارد سیستم شده و پس از عبور از دستگاه و تهویه مجدد وارد فضای تهویه شده می شود.
(Outside Air) OA هوای بیرون:
برای این که هوای داخل ساختمان کیفیت خود را از دست ندهد و از نظر سلامتی در شرایط خوبی قرار داشته باشد، لازم است مقداری از هوای تازه ی بیرون وارد سیستم شود . استانداردهای موجود در زمینه ی تهویه مطبوع مقدار حداقل هوای تازه ی مورد نیاز برای فضاهای مختلف را مشخص کرده اند که این مقدار باید حتماً تامین شود.
(Mixed Air) MA هوای مخلوط:
هوای برگشتی و هوای تازه بیرون در محفظه ی اختلاط با هم مخلوط شده و مخلوط هوای حاصل از درون دستگاه عبور کرده و به فضاهای مورد نظر ارسال می شود.
(Supply Air) SA هوای تغذیه: هوای تهویه شده ای است که به طرف فضاهای مورد نظر ارسال می شود.
هر سیستم مرکزی باید دارای یک بانک فیلتر باشد. این فیلترها باعث می شوند که تجهیزات از کثیف شدن مصون بوده و هوای تمیز و سالم را برای ساکنان فراهم می کند. نوع و میزان بازدهی فیلترهای به کار رفته در بانک فیلتر، میزان تاثیرگذاری این بانک را تعیین می کند.
کویل گرمایشی به هوای عبوری گرما اضافه می کند. آب گرم درون لوله های کویل در جریان است. پره های فلزی موجود روی لوله ها به انتقال حرارت بین آب و هوای عبوری از روی کویل و بین لوله ها کمک می کند. آب گرم درون کویل توسط یک پمپ از دیگ تغذیه شده و مجدداً باز می گردد. (Circulation) برخی از کویل های گرمایشی ممکن است توسط بخار آب تغذیه شوند که در این صورت دارای درجه حرارت بالاتری خواهند بود.
کاربردهای طراحی سیستم تهویه مطبوع
طراحی سیستم تهویه مطبوع به عنوان یک فناوری حیاتی و چند منظوره، در انواع محیطهای ساختمانی به کار گرفته میشود. در زیر، موارد کاربردی دستگاه تهویه مطبوع در انواع ساختمانها و فضاها آورده شده است:
ساختمانهای سازمانی مانند بیمارستانها از سیستمهای تهویه مطبوع برای ایجاد شرایط محیطی بهینه و سالم در اتاقها و واحدهای مراقبتی استفاده میکنند. این سیستمها کمک میکنند تا هوای تازه و پاک، تأمین شده و همچنین از تبادل هوا و کاهش آلودگیهای محیطی مرتبط با فعالیتهای پزشکی بهرهمند شوند.
ساختمانهای تجاری از جمله ادارات، فروشگاهها و مراکز خرید از سیستمهای تهویه مطبوع استفاده میکنند تا شرایط مطلوب و راحتی برای کارمندان و مشتریان ایجاد کنند. این سیستمها با تأمین هوای تازه و کنترل دما، رطوبت و آلایندهها، از محیطی مناسب برای انجام کارها و خرید آسایشبخش اطمینان حاصل میکنند.
ساختمانهای مسکونی در انواع و اندازههای مختلف از سیستمهای تهویه مطبوع بهره میبرند. این سیستمها میتوانند در ساختمانهای مسکونی تک واحدی، چند واحدی و حتی ساختمانهای بلند و برجی نصب شوند. طراحی سیستم تهویه مطبوع در این ساختمانها از مدیریت مناسب هوا و ایجاد شرایط مطلوب و بهینه در داخل واحدها و اتاقها بهرهمندی میکند.
سالنها و سولههای تولیدی و انبار محصولات از تهویه مطبوع برای کنترل دما و رطوبت و همچنین تبادل هوا استفاده میکنند. این سیستمها به حفظ شرایط بهینه برای فرآیندهای تولید و نگهداری محصولات کمک میکنند.
در کاربردهای تهویه مطبوع، میتوان به هر نوع ساختمان، سالن و سولهای اشاره کرد. مواردی مانند سینماها، سالنهای ورزشی، هتلها، ساختمانهای آموزشی و بسیاری دیگر از تهویه مطبوع برای ایجاد محیطی مطلوب، خاص و با کیفیت استفاده میکنند.
طراحی سیستم تهویه مطبوع با توجه به ویژگیهای مختلف هر نوع ساختمان و نیازهای کاربران، بستری مناسب جهت ایجاد محیطی بهینه و سالم فراهم میکند. با تکنولوژیهای پیشرفته و بهرهگیری از مصرف بهینه انرژی، این سیستمها کیفیت زندگی و کاربری در محیطهای داخلی را بهبود میبخشند.