اعتراض به حکم طلاق غیابی چگونه است؟

حکم طلاق مانند احکام سایر دعاوی حقوقی می‌تواند به شکل حضوری و یا غیابی صادر شود. در شرایطی که یکی از زوجین اقدام به ارائه درخواست طلاق نموده و حکم ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی اجرا شود، دادگاه اقدام به صدور حکم غیابی طلاق می‌کند. بحث اعتراض به حکم طلاق غیابی نیز همین جا مطرح می شود. مشاوره رایگان دادگاه خانواده به طراحی استراتژی‌های حقوقی برای اعتراض به حکم طلاق غیابی با هدف تضمین حقوق و منافع موکلان و تلاش برای حل و فصل مسائل خانوادگی به شیوه قانونی و عادلانه می‌پردازد .

صدور حکم طلاق غیابی بدین معنا است که یکی از زوجین در دادگاه حضور نداشته و یا وکیل او در دادگاه از موکل خود دفاع نکرده و جدای از این که لایحه دفاعیه مکتوب نیز در اختیار دادگاه رسیدگی کننده پرونده طلاق قرار نگرفته است. در واقع می‌توان گفت که عدم حضور طرف خوانده دعوا طلاق باعث می‌شود تا دادگاه به جای آن که حکم حضوری صادر نماید، اقدام به صدور حکم غیابی طلاق می‌کند. خوانده دعاوی طلاق می‌تواند زوج و یا زوجه باشد که اگر در هر  شرایطی امکان حاضر شدن در جلسه رسیدگی دادگاه طلاق را نداشته باشند، می‌توانند از طریق تنظیم و ارسال لایحه دفاعیه به نحوی از صدور حکم غیابی طلاق، خودداری کنند.

حال در صورتی که خواهان دعوا طلاق مراحل مربوط به طلاق را انجام داد و سپس با تنظیم دادخواست، پرونده طلاق جهت رسیدگی در اختیار دادگاه خانواده قرار گرفت، در زمان صدور حکم، دادگاه تصمیم به صدور رای غیابی و یا حضوری طلاق می‌کند. در هر صورت اگر حکم طلاق به صورت غیابی صادر شد، امکان اعتراض به رای وجود داشته و خوانده دعوا می‌تواند از طریق یکی از روش‌های قانونی اعتراض خود را نسبت به حکم دادگاه بدوی، اعلام نماید. شیوه متداول اعتراض به حکم طلاق مانند سایر احکام غیابی، واخواهی است که از طریق آن، خوانده دعوا می‌تواند شوهر و یا زوجه باشد، اعتراض خود را نسبت به این که رای طلاق به شیوه غیابی صادر شده است، اعلام نماید.

علاوه بر واخواهی، امکان اعتراض به حکم طلاق غیابی به شیوه تجدید نظر خواهی، فرجام خواهی و اعاده دادرسی است. مهلت اعتراض به رای غیابی طلاق، برای افرادی که در داخل ایران سکونت دارند، بیست روز و برای افراد خارج از کشور، تقریبا دو ماه از تاریخ صدور رای است. در واقع می‌توان گفت که برای اعتراض به حکم طلاق غیابی، لازم است که همان احکام و مقررات مربوط به طلاق غیابی اجرا شود. در این مقاله قصد داریم که شرایط و نحوه اعتراض کردن نسبت به رای طلاق غیابی را مورد بررسی قرار دهیم. البته این امکان برای شما در سامانه بنیاد وکلا فراهم است که همین حالا با ، مشاوره حقوقی در رابطه با موضوع طلاق داشته باشید.

درباره حکم طلاق غیابی

طلاق به عنوان یکی از دعاوی خانواده که پرونده‌های متعددی در رابطه با آن در مراجع قضایی بررسی می‌شود. حکم طلاق زمانی صادر می‌شود که تمام فرآیند و مراحل مرتبط با طلاق انجام شده و در این صورت دادگاه برای تعیین تکلیف پرونده اقدام به صدور رای می‌کند. رای دادگاه در مورد دعاوی طلاق می‌تواند منجر به صدور گواهی عدم امکان سازش و یا این که گواهی مزبور، صادر نگردد. جدای از این که نتیجه نهایی پرونده طلاق مطابق با انتظار و خواسته خواهان بوده و یا برخلاف آن باشد، شیوه صدور حکم طلاق از اهمیت خاصی برخوردار است. دعاوی مانند هر دعوا حقوقی، امکان این که از طرف دادگاه، رای به صورت غیابی صادر شود، وجود دارد. علی رغم این که بیشتر احکام دادگاه‌ها به صورت حضوری صادر می‌شود اما در شرایطی نیز امکان حکم غیابی طلاق وجود دارد.

یکی از رایج‌ترین اصطلاحات مربوط به طلاق، در رابطه با طلاق غیابی بوده که دادگاه بر اساس شرایطی که در قانون بیان شده است، رای طلاق را غیابی صادر می‌کنند. در قانون ایران، مستقیما به موضوع حکم طلاق غیابی اشاره نشده است اما بر اساس موضوعات و نکات مندرج در قانون آیین دادرسی مدنی می‌توان به بررسی طلاق غیابی پرداخت. در دعاوی طلاق، خوانده دعوا می‌تواند شوهر و یا زوجه باشد که در هر صورت اگر خوانده در فرآیند رسیدگی طلاق آن هم در مرحله دادرسی، غایب باشد، طبق قانون، دادگاه مکلف به صدور غیابی طلاق است. درخواست طلاق غیابی می‌تواند از جانب شخص زوج بوده و یا این که زوجه تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش را داشته باشد.

البته لازم به ذکر است که صدور غیابی طلاق، بسته به خواسته زوجین انجام نمی‌شود، بلکه طبق شرایط و وضعیت موجود در پرونده طلاق، این امر صورت می‌گیرد. دادگاه بر اساس این که طرف خوانده دعوا، تحت هیچ شرایطی اعلام حضور در فرآیند رسیدگی در دادگاه را نکرده است، حکم طلاق را به صورت غیابی صادر می‌کند. صادر شدن حکم دادگاه در پرونده طلاق به صورت غیابی، می‌تواند معایبی برای خوانده دعوا داشته باشد و در این صورت خوانده امکان دفاع از حقوق خود و احقاق برخی از حقوق در روابط زوجیت را نخواهد داشت. از این حیث در قانون شیوه‌های اعتراض به احکام غیابی طلاق، مورد بررسی قرار گرفته که در ادامه به هر یک از این راه‌ها، می‌پردازیم.

شرایط صدور حکم طلاق به صورت غیابی

پیش از آن که به بررسی نحوه اعتراض به حکم غیابی طلاق بپردازیم، لازم است که شرایط لازم برای صادر شدن رای طلاق به شکل غیابی را بررسی کنیم. به طور کلی، احکام دادگاه ها به صورت حضوری و یا غیابی صادر می‌شود. در اغلب مواقع، حالت صدور رای در دادگاه به شیوه حضوری است اما در مواقعی نیز حکم دادگاه به صورت غیابی صادر می‌شود. طلاق به مانند سایر دعاوی حقوقی، امکان صدور رای برای آن به شیوه غیر حضوری یا همان غیابی وجود دارد که در این بخش قصد داریم، شرایط صدور حکم غیابی طلاق را بررسی کنیم. شرایطی که برای صدور احکام غیابی طلاق در نظر گرفته شده است، همان شرایط ذکر شده در قانون آیین دادرسی مدنی است. در واقع برای صدور حکم طلاق آن هم به صورت غیابی، لازم است که شرایط مربوط به ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی، رعایت شود.

ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی، بیان می‌کند که حکم دادگاه حضوری است، مگر آن که خوانده، یا وکیل و یا نماینده قانونی وی در هیچ کدام از جلسات دادگاه حاضر نشده باشند و به طور کتبی نیز نیز دفاع نکرده باشند و یا اخطاریه، ابلاغ واقعی نشده باشد. احکام و شرایط ذکر شده در ماده فوق را می‌توان برای آرای طلاق غیابی در نظر گرفت. در این صورت برای آن که رای دعوا طلاق به شیوه غیابی صادر شود، وجود شرایط زیر الزامی است: عدم حضور خوانده، وکیل یا نماینده قانونی وی اصلی‌ترین شرط برای آن که در دعاوی طلاق، حکم دادگاه به صورت غیابی صادر شود، این است که خوانده دعوا یا وکیل و یا نماینده قانونی او در هیچ کدام از جلسات دادرسی طلاق، حضور فیزیکی نداشته باشند. طلاق خواسته ای از طرف شوهر، زوجه و یا این که در مواردی نیز به صورت توافقی است.

در این صورت اگر طلاق از طرف مرد باشد، به دلیل حضور نیافتن زوجه در دادگاه یا و یا نماینده او، دادگاه حکم طلاق را به صورت غیابی صادر می‌کند. در واقع شوهر بدون اطلاع به زوجه، امکان طلاق گرفتن به صورت غیابی را دارد. حال این موضوع می‌تواند در رابطه با طلاق از طرف زوجه نیز رخ دهد که به واسطه آن، زوجه بر اساس عدم حضور شوهر در دادگاه، می‌تواند طلاق غیابی بگیرد. عدم دفاع در دادگاه به صورت مکتوب شرط دیگر برای صدور حکم طلاق به صورت غیابی، عدم دفاع در دادگاه به صورت مکتوب است. دفاع به صورت مکتوب در دادگاه در قالب تنظیم و ارسال لایحه دفاعیه انجام می‌شود. ارسال لایحه دفاعیه به دادگاه در پرونده طلاق، یکی از روش‌هایی است که منجر به صدور حکم طلاق به صورت حضوری می‌شود.

اگر خوانده یا وکیل و یا نماینده او به دلایل متعدد، امکان حضور در فرآیند دادرسی را نداشته باشند، می‌توانند اقدام به ارسال لایحه مکتوب دفاعیه طلاق نمایند. با توجه به این که یکی از شیوه‌های رایج دفاع در مراحل دادرسی، است، در این صورت زوجه می‌تواند برای آن که از صدور حکم غیابی طلاق، خودداری کند، در زمان مناسب که هنوز حکمی صادر نشده است، برای تقدیم لایحه مکتوب به دادگاه اقدام کند. عدم صدور ابلاغیه به صورت واقعی ابلاغیه حضور زوجین در جلسه دادرسی در صورتی که برای خوانده دعوا به صورت واقعی صادر نشده باشد، طبق قانون، حکم دعوا طلاق به شیوه غیابی صادر می‌شود. هر یک از یک سه شرط مزبور اگر وجود داشته باشد، حکم دادگاه طلاق به صورت غیر حضوری یا غیابی صادر می‌شود.

شیوه‌های رایج اعتراض به حکم طلاق غیابی

بعد از بررسی شرایطی که به منظور صادر شدن رای غیابی طلاق لازم است، حال می‌خواهیم به شیوه‌های رایج اعتراض به حکم طلاق به کمک بپردازیم. با توجه به غایب بودن یکی از زوجین و یا نمایندگان آن‌ها در جلسه رسیدگی دادگاه، طبق قانون، حکم طلاق باید به صورت غیابی صادر شود. حال که حکم غیابی طلاق صادر شد، ممکن است که یکی از طرفین دعوا بخواهد نسبت به رای صادره اعتراض کند. اعتراض به رای غیابی طلاق تنها برای خوانده دعوا نیست یلکه خواهان می‌تواند اعتراض خود را در این زمینه اعلام نماید. در قانون برای آن که حق و حقوق طرف مقابل دعوا که رای به صورت غیابی صادر شده و امکان حضور در دادگاه برای دفاع از خود را نداشته است، روش‌هایی را برای اعتراض به حکم غیابی طلاق، پیش بینی نموده است.

دادگاه به جهت آن که یکی از طرفین در جلسه رسیدگی طلاق حضور نداشته، نمی‌تواند جلسه را تعطیل و موکول به زمان دیگری کند. در این صورت لازم است که حکم طلاق را غیابی صادر کند. با توجه به این که صدور حکم غیابی در دعاوی طلاق به دلیل عدم حضور خوانده و یا سایر شرایط قانونی، صورت گرفته است، شرایط مربوط به اعتراض رای طلاق غیابی را پیش بینی نموده است. بعد از آن که رای دادگاه طلاق به شکل غیابی صادر شد و این موضوع به اطلاع خوانده رسید، او می‌تواند ظرف مدت زمان بیست روز از تاریخ صدور رای، اعتراض به رای غیابی طلاق صادره از دادگاه بدوی یا تجدید نظر را داشته باشد.

در قانون برای اصحاب دعوا، راه و روش‌های اعتراض به حکم غیابی طلاق پیش بینی شده است که در این بخش تمام راه های قانونی ممکن را بررسی می‌کنیم. بر همین اساس، شیوه‌های رایج اعتراض به حکم طلاق غیابی، عبارتند از: یکی از روش‌های اعتراض به حکم غیابی طلاق، واخواهی است. البته واخواهی تنها برای اعتراض به احکام طلاق اختصاص ندارد، بلکه برای تمام احکام حقوقی که به شیوه غیابی صادر می‌شوند، امکان واخواهی وجود دارد. در صورتی که رای طلاق طبق روال معمول به صورت حضوری، صادر شده باشد، امکان واخواهی نسبت به آن وجود نداشته و لازم است که از روش های دیگر اعتراض، بهره برد.