«نگارگری»؛ هنری حقیقت‌گرا و قدسی
ایسنا/خراسان رضوی هنر نگارگری نوعی اثر هنری دو بعدی است که شامل طراحی و خلق نقاشی‌های کوچک روی کتاب‌ها، کاغذ دیواری‌ها، فرش‌ها، منسوجات، دیوارها، سرامیک‌ها و سایر موارد با استفاده از مواد اولیه مانند طلا، نقره و مواد مختلف طبیعی است.
نگارگری همچنین از نظر تاریخی با نقاشی کتاب که در آن متن از لحاظ بصری پشتیبانی می‌شد، مثال‌زدنی است، اما این عنصر تکامل یافته است و می‌تواند در معماری و به عنوان یک تزئین در فضاهای عمومی مشاهده شود.
الگوهای نگارگری نمایانگر باورها، جهان‌بینی و سبک زندگی به روشی تصویری است و همچنین با تاثیر اسلامی شخصیت جدیدی پیدا می‌کند. در حالی که تفاوت‌های سبکی بین آن‌ها وجود دارد، هنر نگارگری که توسط کشورهای عضو ارائه می‌شود نیز دارای ویژگی‌های اساسی است.
به طور معمول این هنر از طریق رابطه مربی و کارآموز منتقل و به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت اجتماعی و فرهنگی هر جامعه در نظر گرفته می‌شود. اگرچه این هنر سده‌ها وجود داشته است، اما همچنان در حال توسعه است و در نتیجه پیوندهای گذشته و حال را تقویت می‌کند. اصول و فنون سنتی نقاشی حفظ شده است، اما هنرمندان همچنین خلاقیت فردی را در روند کار به ارمغان می‌آورند.
هنرمند نگارگر آنچه را که در پرده خیال دیده به تصویر می‌کشد و با چنگ انداختن به ریسمان معنوی، بهره‌گیری از تعالیم اسلامی و مفاهیم فرهنگی به خلق اثر هنری ایرانی اسلامی می‌پردازد.
این هنر برگرفته از مفاهیمی مانند تعالی، روح و رسیدن به عالم معنا و جاودانگی با نگرش حقیقت‌گرا و هنر قدسی در سراسر دنیا شناخته می‌شود. اوج شکوفایی این هنر با ظهور چهره‌هایی مانند کمال‌الدین بهزاد و رضا عباسی در عهد صفویه شکل گرفت که بیانگر دوران طلایی آن و مایه مباهات هر ایرانی است.
نگارگری مفهوم عام دارد و روش‌ها و سبک‌های گوناگون نقاشی ایرانی را شامل می‌شود، چه آن‌ها که در کتاب و نسخه‌های خطی صورت گرفته شامل تذهیب، تشعیر، حاشیه‌سازی، جدول‌کشی، گل‌ومرغ و چه آن‌ها که بر دیوار بناها و بوم‌های دیگر خلق شده است.
نگارگر تصویرکننده جلوه حق است
از سوی دیگر نگار در ادبیات عرفانی ما ذات باری تعالی است و در ادبیات عاشقانه نیز به معشوق می‌گویند و در هنر نگارگری «خداوند» نگار حقیقی است و همه نگاه‌ها به اوست و او نیز در صورت‌های مختلف به جلوه‌گری می‌پردازد. با این تعریف نگارگر، تصویرکننده جلوه حق است و گاهی به مقامی می‌رسد که از حق، چهره می‌کند و آن را چهره‌گشایی می‌نامند.
اگرچه هنر نقاشی در آثار تصویری کهن ایران مربوط به گذشتگان است، اما پس از ورود اسلام به ایران و جلوه‌گر شدن مبانی فکری و اعتقادی جدید در زندگی انسان‌ها، هنر نقاشی رویکرد تازه‌ای پیدا می‌کند و از حدود قرن سوم هجری به بعد شاهد به وجود آمدن نگاه جدیدی در این حوزه هستیم.
این تفکر جدید زیربنای خلق آثار ارزنده نگارگران ایرانی از گذشته دور تا امروز است و اکنون نام و آثار مرحوم حسین بهزاد شاعر رنگ‌ها و استاد محمود فرشچیان گنجینه زنده بشری از هنرمندان نقاش و نگارگر ایرانی در جهان شناخته شده است.
به همین دلیل در پانزدهمین اجلاس کمیته جهانی میراث فرهنگی معنوی ناملموس یونسکو، پرونده هنر نگارگری به عنوان پانزدهمین میراث ناملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید.
عبدی، ناهید؛ میرزایی مهر، علی اصغر (۱۳۸۴). آشنایی با مکاتب نقاشی. تهران: شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران.
طاووسی، ابوالفضل (۱۳۹۱). کارگاه نگارگری. تهران: شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران.
انتهای پیام