خلاصه کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده ( نویسنده اعظم امین )

کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده، اثری از اعظم امین، به بررسی عمیق و کاربردی یکی از مهم ترین قواعد فقهی اسلام، یعنی قاعده نفی ضرر و حرج، در بستر روابط زناشویی و بنیان خانواده می پردازد. این اثر، راهکارهای فقهی و حقوقی خروج از وضعیت های زیان بار و مشقت آور را در زندگی مشترک تشریح می کند.

این کتاب ارزشمند، منبعی جامع برای درک چگونگی اعمال اصول فقهی در مسائل پیچیده حقوق خانواده است. اعظم امین در این پژوهش، تلاش کرده تا با رویکردی تحلیلی، ابعاد مختلف قاعده نفی ضرر و حرج را واکاوی کرده و مصادیق عملی آن را در مسائل زناشویی و حقوقی زوجین و فرزندان تبیین کند. هدف اصلی این اثر، ارائه دیدگاهی روشن و کاربردی برای مواجهه با چالش هایی است که سلامت و پایداری خانواده را تهدید می کنند و گاهی اوقات، جدایی را به عنوان راه حلی برای رفع ضرر و مشقت، ضروری می سازد.

معرفی کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده

کتاب حاضر، اثری پژوهشی و کاربردی در حوزه حقوق خانواده و فقه اسلامی است که توسط اعظم امین نگاشته شده و انتشارات مانیان آن را به چاپ رسانده است. این مجلد، به واکاوی مبانی و مصادیق قاعده فقهی نفی ضرر و حرج در متن روابط خانوادگی می پردازد. محتوای این نوشتار، برای افرادی که به دنبال فهم عمیق تر از چگونگی تعامل اصول شریعت با واقعیت های زندگی مشترک هستند، بسیار حائز اهمیت است.

در این اثر، نویسنده با دقت و ظرافت، تبیین می کند که چگونه در شرایطی که ادامه زندگی مشترک به یکی از زوجین یا هر دو، و حتی فرزندان، زیان و مشقت فراوان وارد می کند، این قاعده فقهی می تواند راهگشا باشد. این کتاب تنها به تئوری نمی پردازد، بلکه با ارائه مثال ها و تحلیل های موردی، کاربرد عملی این اصل را در رفع معضلات و حفظ حقوق افراد در چارچوب خانواده، به خوبی نشان می دهد.

درباره کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده

مبحث نفی ضرر و حرج، یکی از مهم ترین قواعد فقهی است که در بسیاری از ابواب فقهی، از جمله حقوق خانواده، کاربرد گسترده ای دارد. این قاعده بر این اصل استوار است که در اسلام، هیچ حکم یا تکلیفی نباید منجر به ضرر (زیان) یا حرج (مشقت و سختی طاقت فرسا) برای مکلف شود. در این کتاب، اعظم امین این قاعده را به طور خاص در زمینه روابط زناشویی و حقوق خانواده مورد بررسی قرار می دهد.

کتاب تأکید دارد که اگر در زندگی مشترک، شرایط به گونه ای پیش رود که ادامه آن برای یکی از زوجین یا هر دو، و همچنین فرزندان، موجب آسیب های جدی و تحمل ناپذیر شود، این مبانی فقهی راهی برای خروج از این وضعیت فراهم می آورند. مواردی مانند اعتیاد، سوء معاشرت، بیماری های صعب العلاج، یا عدم ایفای وظایف زناشویی که منجر به اضرار و مشقت می شود، از جمله مصادیقی هستند که در این اثر مورد تحلیل قرار گرفته اند.

نویسنده با استناد به مبانی قرآن، سنت، اجماع و عقل، قلمرو و ماهیت این قاعده را تبیین می کند و نشان می دهد که چگونه فقها با تکیه بر این اصل، در موارد اضطراری، حکم به جدایی یا رفع تکلیف از افراد می دهند. این کتاب، با رویکردی تحلیلی و کاربردی، به خوانندگان کمک می کند تا پیچیدگی های حقوق خانواده را از منظر فقه اسلامی بهتر درک کنند و با راهکارهای شرعی و قانونی مواجهه با معضلات زناشویی آشنا شوند.

در بخشی از کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده می خوانیم

یکی از نقاط قوت این اثر، ارائه مثال های تاریخی و فقهی برای تبیین مبانی قاعده نفی ضرر و حرج است. در بخشی از این کتاب، به روایت معروف سمره بن جندب و مرد انصاری اشاره شده که به خوبی اصل لاضرر و لاضرار را به تصویر می کشد. این داستان نقل می کند که سمره بن جندب در ملک مردی انصاری، درخت خرمایی داشت. او بدون اجازه وارد خانه مرد انصاری می شد و باعث مزاحمت و اضرار خانواده او می گردید.

مرد انصاری به پیامبر اکرم (ص) شکایت برد. پیامبر (ص) ابتدا به سمره پیشنهاد داد که با اجازه وارد شود، سپس پیشنهاد خرید درخت را با قیمت های مختلف (از یک درخت تا ده درخت در دنیا و حتی یک درخت در بهشت) به او داد، اما سمره نپذیرفت. در نهایت، رسول خدا (ص) فرمود: «انک رجل مضار و لاضرر و لاضرار علی مؤمن» (تو مردی زیان رسان هستی و هیچ زیان و زیان رسانی بر مؤمن روا نیست). سپس دستور داد درخت را از ریشه کندند و نزد سمره انداختند.

این روایت، یکی از مهم ترین مستندات فقهی برای قاعده لاضرر است و نشان می دهد که اسلام تا چه حد به رفع ضرر و زیان از مؤمنان اهمیت می دهد، حتی اگر این ضرر ناشی از اعمال حق مشروع فرد دیگری باشد.

این بخش از کتاب، با تحلیل دقیق این روایت، ابعاد مختلف قاعده نفی ضرر را روشن می سازد و اهمیت آن را در حفظ حقوق افراد و جلوگیری از اضرار به دیگران، حتی در مسائل به ظاهر کوچک، برجسته می کند. این مثال تاریخی، به خواننده کمک می کند تا مبنای اصلی این قاعده فقهی را به صورت ملموس درک کند.

فهرست مطالب کتاب

فهرست مطالب این کتاب، ساختار جامع و منظم آن را به خوبی نشان می دهد و بیانگر عمق و گستردگی مباحث مطرح شده در آن است. این کتاب با پیشگفتار و مقدمه آغاز می شود که چارچوب کلی بحث و اهمیت موضوع را تبیین می کنند. بخش تعاریف و مفاهیم به تفکیک به تعریف نفی ضرر و معنای لغوی حرج می پردازد. در ذیل نفی ضرر، مفاهیمی چون تعریف ضرر، مفهوم لاضرر، مفهوم لغوی ضرار، و معنای ضرر در قرآن و اصطلاحی آن بررسی می شوند. همینطور در بخش حرج، حرج در قرآن، روایات (از جمله روایت عبد الاعلی مولی، ابو بصیر و محمد بن میسر)، مفهوم اصطلاحی نفی حرج و اقسام ضرر و حرج تشریح شده اند.

بخش بعدی به خانواده اختصاص دارد که شامل تعریف لغوی و اصطلاحی خانواده، تعریف حقوقی آن، ارکان و نقش آن ها در خانواده، و اهمیت خانواده در اسلام است. پس از آن، سوابق تحقیقات انجام شده در این زمینه مرور می شود. هسته اصلی کتاب، قاعده نفی ضرر و حرج است که به دو بخش مبانی و قلمرو قواعد نفی ضرر و مبانی و قلمرو فقهی قاعده نفی حرج تقسیم می شود. در هر دو بخش، مبانی فقهی (قرآن کریم، سنت، اجماع، عقل)، ماهیت قاعده و اقوال مختلف در آن (نفی حکم، نهی الهی، نهی سلطانی) و بررسی قلمرو قاعده (تشریع حکم، همه ی انواع ضرر، دفع ضرر از خود، عدم النفع، تعارض ضررها، رضایت ضرر دیده) مورد بحث قرار می گیرند.

در ادامه، مصادیق و ضمانت اجرای قاعده نفی ضرر به تفصیل بررسی می شود که شامل کارکرد این قاعده به نفع زوجه (الزام زوج به طلاق، حق فسخ، پرداخت مهریه)، به نفع زوج (موارد فسخ نکاح) و به نفع فرزند (سلب حق حضانت و ولایت) است. به طور مشابه، مصادیق و ضمانت اجرای قاعده نفی حرج نیز شامل کارکرد آن به نفع زوجه (الزام زوج به طلاق در موارد بیماری صعب العلاج، حبس، غیبت طولانی)، به نفع زوج (تقسیط مهریه، ازدواج مجدد) و به نفع فرزند (سلب حق حضانت در موارد سوءاستفاده از طفل و ضرب و جرح) می باشد. این ساختار نشان دهنده رویکرد جامع و تحلیلی نویسنده در پرداختن به این موضوع حیاتی است.

راهنمای مطالعه کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده

برای مطالعه بهینه این کتاب و بهره برداری حداکثری از محتوای تخصصی آن، توصیه می شود خوانندگان با مفاهیم اولیه فقه و حقوق اسلامی، به ویژه حقوق خانواده، آشنایی مقدماتی داشته باشند. این اثر نه تنها برای دانشجویان و پژوهشگران رشته های حقوق و فقه مناسب است، بلکه برای وکلا، قضات، مشاوران خانواده و هر فردی که با مسائل حقوقی و فقهی خانواده سروکار دارد، می تواند منبعی غنی و کاربردی باشد.

مطالعه بخش های مربوط به تعاریف و مفاهیم در ابتدای کتاب، به درک بهتر اصطلاحات تخصصی ضرر و حرج کمک شایانی می کند. همچنین، توجه به مبانی و قلمرو هر یک از قواعد، بستر فکری و استدلالی نویسنده را روشن می سازد. بخش مصادیق و ضمانت اجرا از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا کاربردهای عملی و مثال های عینی قاعده را در شرایط مختلف خانوادگی، از جمله طلاق، فسخ نکاح، مهریه و حضانت، نشان می دهد.

توصیه می شود خوانندگان با دقت به روایت سمره بن جندب که در بخشی از کتاب آمده است، توجه کنند، زیرا این روایت پایه و اساس فهم قاعده لاضرر را تشکیل می دهد. تحلیل های ارائه شده در این کتاب، به خواننده کمک می کند تا دیدگاهی جامع و عمیق نسبت به چگونگی حل و فصل اختلافات و معضلات خانوادگی بر اساس اصول فقهی و حقوقی پیدا کند و از آن در موارد عملی بهره برداری نماید.

مشخصات کتاب الکترونیک

کتاب حاضر در قالب الکترونیک نیز در دسترس علاقه مندان قرار گرفته است که دسترسی به آن را برای طیف وسیع تری از مخاطبان آسان می سازد. مشخصات دقیق این نسخه الکترونیکی به شرح زیر است:

عنوان	مشخصات
نام کتاب	قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده
نویسنده	اعظم امین
ناشر چاپی	نشر مانیان
سال انتشار	۱۴۰۱
فرمت کتاب	EPUB
تعداد صفحات	۲۰۶ صفحه
زبان	فارسی
شابک	978-622-310-084-0
موضوع کتاب	کتاب های طلاق، کتاب های فقه و اصول، کتاب های قوانین خانواده
قیمت نسخه الکترونیک	۷۰,۰۰۰ تومان

این اطلاعات به خوانندگان کمک می کند تا با جزئیات فنی و محتوایی نسخه الکترونیک این اثر آشنا شوند و تصمیم گیری بهتری برای خرید و مطالعه آن داشته باشند. فرمت EPUB امکان مطالعه آسان بر روی انواع دستگاه های الکترونیکی را فراهم می کند.

اطلاعات بیشتر برای خرید کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده

برای تهیه نسخه الکترونیک این اثر ارزشمند، کاربران می توانند به سادگی از طریق اپلیکیشن های معتبر کتابخوانی اقدام کنند. یکی از پلتفرم های اصلی برای دسترسی قانونی به این کتاب، اپلیکیشن کتابراه است. با نصب رایگان این اپلیکیشن بر روی تلفن همراه، تبلت یا رایانه، می توان به هزاران عنوان کتاب الکترونیک و کتاب صوتی، از جمله این اثر، دسترسی پیدا کرد. این روش، تجربه مطالعه ای منعطف و همیشه در دسترس را برای علاقه مندان فراهم می آورد.

همچنین، برخی از پلتفرم های فروش کتاب فیزیکی نیز ممکن است این اثر را عرضه کنند. برای مثال، وب سایت هایی مانند کتابیوم، امکان جستجو و خرید آنلاین کتاب های چاپی را فراهم می آورند. با این حال، لازم است وضعیت موجودی کتاب (ناموجود بودن در برخی مواقع) و زمان تحویل آن (معمولاً دو روز کاری برای ارسال پستی) بررسی شود. در صورت بروز هرگونه مشکل در فرآیند تأمین یا ارسال، مبلغ پرداخت شده به مشتری عودت داده خواهد شد. این گزینه ها، فرآیند تهیه این منبع مهم را برای پژوهشگران و عموم علاقه مندان تسهیل می کند.

نقد بررسی و نظرات کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده

اثری که اعظم امین در حوزه قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده ارائه داده، به دلیل اهمیت و کاربردی بودن موضوع، پتانسیل بالایی برای نقد و بررسی های تخصصی دارد. این کتاب به عنوان یک منبع علمی، می تواند مورد توجه حقوق دانان، فقها، جامعه شناسان و مشاوران خانواده قرار گیرد. جنبه های نوآورانه آن در تبیین مصادیق و ضمانت اجراهای قاعده در مسائل معاصر خانواده، می تواند از نقاط قوت اصلی آن باشد.

نقد و بررسی های احتمالی می تواند بر رویکرد نویسنده در تحلیل مبانی فقهی، مقایسه دیدگاه های مختلف فقها، و همچنین چگونگی تطبیق این قاعده با قوانین مدنی فعلی تمرکز کند. کاربردی بودن مثال ها و تحلیل های ارائه شده در بخش مصادیق، می تواند به عنوان معیاری برای ارزیابی موفقیت کتاب در پر کردن شکاف میان تئوری فقهی و عمل حقوقی مورد استفاده قرار گیرد. این اثر به دلیل پرداختن به یکی از چالش برانگیزترین مسائل حقوق خانواده، یعنی مواردی که جدایی زوجین به دلیل ضرر یا حرج ضروری می شود، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

دیدگاه کاربران

دیدگاه های کاربران و خوانندگان، نقش مهمی در ارزیابی عملی و میزان تأثیرگذاری یک کتاب ایفا می کنند. هرچند در حال حاضر اطلاعات مشخصی از دیدگاه های کاربران درباره این اثر در دسترس نیست، اما می توان انتظار داشت که افرادی که درگیر مسائل حقوقی خانواده هستند یا به دنبال فهم عمیق تری از مبانی فقهی طلاق و جدایی هستند، نظرات ارزشمندی ارائه دهند.

کاربرانی که این اثر را مطالعه می کنند، ممکن است نظرات خود را در مورد وضوح مطالب، کاربردی بودن مثال ها، عمق تحلیل های فقهی و حقوقی، و همچنین میزان مفید بودن آن در حل مسائل واقعی زندگی مشترک بیان کنند. پلتفرم هایی مانند کتابیوم که امکان ثبت دیدگاه را برای اعضای خود فراهم می کنند، می توانند محلی برای تبادل نظر و تجربیات خوانندگان این کتاب باشند و به دیگران در انتخاب و مطالعه آن کمک کنند.

دیگر کتاب های اعظم امین

اعظم امین، به عنوان نویسنده و پژوهشگر در حوزه حقوق و فقه، با نگارش کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده، سهم قابل توجهی در ادبیات حقوقی کشور داشته است. این اثر، به دلیل پرداختن تخصصی و عمیق به یکی از قواعد بنیادین فقهی در بستر خانواده، به عنوان یکی از مهم ترین آثار ایشان شناخته می شود. اگرچه اطلاعات دقیقی از دیگر آثار منتشر شده توسط اعظم امین در منابع موجود نیست، اما تخصص و توانمندی ایشان در تحلیل مسائل فقهی و حقوقی، نشان دهنده پتانسیل بالای ایشان برای نگارش آثار دیگر در این حوزه ها است. این کتاب به خودی خود نمایانگر توانایی نویسنده در ارائه مطالب پیچیده به زبانی قابل فهم و کاربردی است.

کتاب های مرتبط

در کنار کتاب ارزشمند اعظم امین، آثار دیگری نیز در حوزه حقوق خانواده و فقه اسلامی وجود دارند که می توانند مکمل مطالعات علاقه مندان به این مباحث باشند. این کتاب ها به جنبه های مختلف حقوقی و فقهی خانواده می پردازند و دیدگاه های متنوعی را در اختیار خوانندگان قرار می دهند.

کتاب نکات کلیدی حقوق خانواده

این کتاب به طور کلی به جنبه های مختلف حقوق خانواده می پردازد و می تواند به عنوان یک راهنمای جامع برای آشنایی با مباحث اساسی این حوزه عمل کند. از عقد نکاح و شرایط آن گرفته تا مهریه، نفقه، حضانت، طلاق و فسخ نکاح، تمامی اصول و مقررات حقوقی مربوط به روابط زوجین و فرزندان در آن تشریح می شوند. این اثر برای دانشجویان حقوق، وکلا و عموم افرادی که به دنبال فهم ساده و کاربردی از قوانین خانواده هستند، مفید است.

کتاب طلاق و عده

طلاق و احکام مربوط به عده، از پیچیده ترین و حساس ترین مباحث حقوق خانواده در فقه و قانون مدنی ایران هستند. این کتاب به طور اختصاصی به این دو موضوع می پردازد و شرایط، انواع، آثار حقوقی و مراحل طلاق را به تفصیل بررسی می کند. همچنین، احکام مربوط به عده طلاق، انواع آن و تکالیف و حقوق زوجین در طول دوره عده را تشریح می کند. این اثر برای کسانی که به دنبال درک دقیق از احکام طلاق و عده هستند، منبعی تخصصی محسوب می شود.

کتاب بررسی حقوق زوجه در نکاح و طلاق

این کتاب به طور خاص بر حقوق زن در دو مرحله مهم زندگی مشترک، یعنی نکاح (ازدواج) و طلاق، تمرکز دارد. در آن به بررسی حقوق مالی و غیرمالی زوجه، از جمله مهریه، نفقه، اجرت المثل، حق حضانت و سایر حقوقی که در فقه و قانون برای زن در نظر گرفته شده است، پرداخته می شود. این اثر برای زنانی که به دنبال آگاهی از حقوق خود هستند و همچنین برای فعالان حقوق زنان و حقوق دانان، منبعی مهم و روشنگر است.

کتاب بررسی احکام مهر در فقه شیعه با نگاهی به حقوق ایران

مهر یا مهریه، یکی از ارکان مهم عقد نکاح در فقه شیعه و حقوق ایران است. این کتاب به بررسی دقیق احکام مهریه، از جمله انواع آن (مهرالمسمی، مهرالمثل، مهرالمتعه)، شرایط تعیین و صحت آن، و همچنین چگونگی مطالبه و پرداخت آن می پردازد. مقایسه دیدگاه های فقهی با قوانین مدنی ایران، از جمله ویژگی های برجسته این اثر است که به خواننده در درک ابعاد مختلف این حق مالی زن کمک می کند.

سوالات متداول

کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده مناسب چه کسانی است؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته های حقوق و فقه، وکلا، قضات، مشاوران خانواده و هر فردی که به مباحث حقوق خانواده و فقه اسلامی، به ویژه در زمینه حل و فصل اختلافات زناشویی و شرایط جدایی، علاقه مند است، مناسب است.

موضوع اصلی کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده چیست؟

موضوع اصلی این کتاب، بررسی قاعده فقهی نفی ضرر و حرج و کاربرد آن در روابط زناشویی و مسائل حقوقی خانواده است. این اثر به چگونگی اعمال این قاعده برای رفع زیان و مشقت از زوجین و فرزندان در شرایط دشوار زندگی مشترک می پردازد.

چگونه می توان کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده را تهیه کرد؟

نسخه الکترونیک این کتاب از طریق اپلیکیشن های معتبر کتابخوانی مانند کتابراه قابل تهیه است. برای خرید نسخه چاپی نیز می توان از طریق برخی فروشگاه های آنلاین کتاب مانند کتابیوم اقدام کرد، البته لازم است موجودی و شرایط ارسال بررسی شود.

آیا کتاب قاعده نفی ضرر و حرج در خانواده به صورت الکترونیک نیز موجود است؟

بله، این کتاب به صورت نسخه الکترونیک با فرمت EPUB منتشر شده است. این نسخه از طریق پلتفرم های قانونی مانند اپلیکیشن کتابراه قابل دانلود و مطالعه بر روی انواع دستگاه های هوشمند است.

اعظم امین نویسنده کتاب قاعده نفی ضرر و حرج چه آثار دیگری دارد؟

اعظم امین، نویسنده این اثر، با نگارش این کتاب سهم مهمی در حوزه حقوق خانواده ایفا کرده است. در حال حاضر، اطلاعات دقیقی از سایر آثار منتشر شده توسط ایشان در منابع موجود در دسترس نیست، اما این کتاب به عنوان یک منبع تخصصی و مهم در زمینه خود شناخته می شود.